De wereld om ons heen verandert en zo ook ons onderwijs. Ik ben net terug van de
DIVERSE 2011 in Dublin en het viel me op dat daar telkens weer de nadruk werd gelegd op het feit dat we bij onze inspanningen altijd de gebruiker centraal moeten stellen. Nu is dat iets dat ik doodnormaal vind maar toch. En toen bedacht ik me dat onderstaand stukje wel heel toepasselijk is. Ik schreef het in april dit jaar.
Met de opkomst van ICT waren de verwachtingen hooggespannen. ICT was als een tovermiddel om van alles te vernieuwen in de samenleving, zo ook het onderwijs.
In een publicatie van de Onderwijsraad uit 2008 wordt hierover gesproken en vergelijkt men de wijze waarop ICT in de samenleving is opgepakt met hoe het in het onderwijs gaat. Daarbij maken zij gebruik van de theorie van Carlota Perez (2002), die overigens ook nog in 2011 onveranderd staat, dat bij de opkomst en het gebruik van technologische vernieuwingen doorgaans een vaste ontwikkeling wordt doorgemaakt. Zij heeft die verdeeld in de Installation period en de Deployment period.
Men was optimistisch over de mogelijkheden die E-learning zou kunnen bieden en de nieuwe producten (vooral vanuit de technologie bedacht) die daaruit voort zouden vloeien. Allerlei projecten werden gesubsidieerd. Kenmerkend voor de Installation period.
Maar in de praktijk gaat het allemaal niet zo snel en de hooggespannen verwachtingen werden niet waargemaakt. De gebruiker omarmde de vernieuwingen niet. Er kwam een omslagpunt dat leidde tot de Deployment period. Hier zijn de gebruikers aan zet en zij bepalen hoe de ICT aangepast moet worden om door hen gebruikt te worden. Volgens de theorie van Perez kunnen we evolueren naar de Golden Age waar nieuwe gebruikersgeoriënteerde toepassingen snel opgepakt worden en toegepast worden op een flexibele en creatieve manier.
De publicatie is uit 2008 en men geeft aan dat op dat moment de diverse ontwikkelingen erop wijzen dat we op dit moment aan het begin staan van de Deployment period. Denk aan de opkomst van uiteenlopende apparaten waarin ict is geïntegreerd en die gemakkelijk onderling communiceren (pda, mobiele telefoon) en de opkomst van social software. De snelheid waarmee deze apparaten en applicaties hun ingang vinden, wijzen op de komst van de Golden Age. Kijkend naar het onderwijs doet zich deze Golden Age echter nog niet voor. In dit opzicht lijkt er een discrepantie te ontstaan tussen de samenleving en het onderwijs.
Het is nu 2011 en voor de samenleving lijkt de Golden Age al in gang te zijn gezet met de iPhone, iPad, Twitter, etc. Helaas kan tegelijk geconstateerd worden dat dit voor het onderwijs nog altijd niet het geval is. Er zijn voorlopers die wel zover zijn, maar de grote groep is nog niet in beeld. Wat denkt u zijn we in het begin van de de Deployment fase blijven steken of schuifelen we al voorzichtig in de richting van de Golden Age voor het onderwijs?